Udruženje sudija Crne Gore, kao jedina strukovna organizacija sudija u Crnoj Gori i Statutom aktivno legitimisana da promoviše i štiti nezavisnost, ugled i status sudijske profesije, ovim putem podržava inicijative sudija iz Osnovnog suda u Podgorici i prekršajnih sudova u Crnoj Gori, koji su poslednjih dana javno istakli veoma nepovoljan položaj sudija i neadekvatne uslove u kojima vrše svoj poziv.
Crnogorsko sudstvo se odavno nalazi u nepovoljnom položaju, koji se ogleda u smanjenju sudijskih primanja, velikom broju predmeta, lošim prostornim kapacitetima sudova, neadekvatno riješenom materijalnom statusu i neodgovarajućom penzijskom tretiranju sudija. Sve navedeno značajno negativno utiče na ugled i autoritet sudijskog poziva.
Nepovoljan položaj ne pogađa samo naše kolege iz Osnovnog suda u Podgorici i prekršajnih sudova, već se taj negativni tretman odnosi na sve crnogorske sudije u svim sudovima. Među sudijama je postalo uobičajeno da radni dan traje mnogo duže od predviđenog, da sudije često ostaju prekovremeno ili svoj posao „odnose kući" nakon radnog vremena, kako bi stigli da blagovremeno i kvalitetno riješe predmete koji su im dodijeljeni, a čiji broj konstantno raste. Umjesto da nagrada za ovoliku požrtvovanost i odgovornost bude adekvatan iznos primanja i materijalna sigurnost, crnogorske sudije zauzvrat dobijaju umanjenje zarada, neadekvatne uslove rada i neodgovarajući odnos od strane druge dvije grane vlasti. Ovo poslednje se posebno odnosi na izostanak konsultacija sa pravosudnim institucijama prilikom donošenja Zakona kojim se regulišu sudijske zarade, kao i pri izradi Izmjena i dopuna istog zakona, što se u najmanju ruku može smatrati nedopustivim i neprofesionalnim. Time su crnogorske sudje ograničene da utiču na rješavanje pitanja koja su ključna po vršenje njihove funkcije.
Ovakvim postupanjem se značajno remeti balans i međuzavisnost grana vlasti u našoj zemlji, koje su po Ustavu jednake. Realno stanje nam pokazuje da se sudstvo stavlja u podređen položaj u odnosu na zakonodavnu i izvršnu vlast, što nikako ne smije biti praksa jeden moderne evropske države, kakvom imidžu teži naša zemlja.
Sve navedeno može dovesti do zabrinjavajućeg urušavanja autoriteta sudijske profesije, što će za posljedicu imati povećanje nepovjerenja građana u sudove, demotivaciju nosilaca sudijske funkcije i uticaj na kvalitet rada. Ironija je u tome da za ove negativne efekte nijesu odgovorne sudije, već spoljni faktori koji svojim djelovanjem ugrožavaju integritet, ugled i čast sudijskog zvanja.
Uzimajući u obzir sve navedeno, potrebno je preduzeti hitne mjere kako bi se spriječilo dalje ugrožavanje materijalnog statusa i autoriteta sudijske profesije. Sudijska zarada mora biti adekvatna količini, odgovornosti i komplikovanosti sudijskog posla, koji ni na jednom nivou nijesu zanemarljvi. Međunarodni je standard i jedan od instrumenata za borbu protiv korupcije adekvatno određena zarada sudija i materijalno obezbjeđenje, a Crna Gora bi, kao zemlja koja je na vratima Evropskih i Evroatlantskih integracije to obavezno morala da uzme u obzir, naročito zbog toga što je pozitivnoj ocjeni iz Izvještaja o napretku Crne Gore najviše doprinijelo crnogorsko sudstvo.
Udruženje sudija Crne Gore će nastaviti sa pokretanjem i podržavanjem inicijativa koje se odnose na rejšavanje ovakvih i sličnih spornih pitanja, uz blagovremeno obavještavanje javnosti.
Hasnija Simonović
Predsjednica Udruženja sudija Crne Gore